اعتکاف؛ سرمایهای معنوی برای هویتبخشی جوانان و بازآفرینی نقش اجتماعی مسجد
در آستانه برگزاری آیین معنوی اعتکاف ایامالبیض ۱۴۰۴، روابط عمومی ستاد اعتکاف استان تهران با حجتالاسلام والمسلمین سید مرتضی علیانسب، امام جمعه محترم نصیرشهر، درباره جایگاه اعتکاف در منظومه فرهنگی شهر، کارکردهای اجتماعی آن و الزامات صیانت و امتداد آثار این عبادت الهی به گفتوگو پرداخت.
حجتالاسلام والمسلمین علیانسب با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر اینکه گرایش گسترده جوانان به اعتکاف، توسل و عبادات جمعی «سرمایهای بسیار باارزش برای کشور» است، این گرایش را گنجینهای بیبدیل و سرمایهای اجتماعی و معنوی برای شهر دانست و اظهار داشت: این سرمایه عظیم، ظرفیت بالایی برای مقابله با آسیبهای فرهنگی، تقویت روحیه جمعی و تعمیق ایمان در سطح جامعه دارد و اگر بهدرستی هدایت شود، میتواند منشأ تحولات مثبت فرهنگی و تربیتی باشد.
امام جمعه نصیرشهر با تأکید بر اینکه اعتکاف صرفاً یک عبادت فردی نیست، افزود: در سالهای اخیر، اعتکاف در نصیرشهر از یک عبادت شخصی فراتر رفته و به محلی برای خودسازی جمعی، تحکیم روابط اجتماعی بر پایه ایمان و ایجاد شبکههای همدل و مسئولیتپذیر در میان جوانان تبدیل خواهد شد؛ امری که ارزش آن برای جامعه و کشور مضاعف است.
وی نقش امام جمعه را در این میان، راهبری معنوی و محوری خواند و گفت: امام جمعه با هدایت محتوایی، ایجاد هماهنگی بین نهادها و تأکید بر اهداف عالیه اعتکاف، وحدت رویه و انسجام ستاد را تضمین میکند و این نقش در عمل از طریق جلسات مستمر و نظارت مستقیم بر اجرای صحیح برنامهها محقق میشود.
حجتالاسلام والمسلمین علیانسب، اعتکاف را ابزاری قدرتمند برای تثبیت نقش مسجد بهعنوان «پایگاه معنویت، تربیت و زندگی اجتماعی» دانست و تصریح کرد: اعتکاف با فعالسازی و تجمیع ظرفیتهای مسجد در ابعاد معنوی، اجتماعی و تربیتی، نقش مسجد را بهعنوان کانون حیاتبخش جامعه در طول سال تثبیت و نهادینه خواهد کرد.
ایشان درباره الزامات حفظ خلوت و تمرکز معنوی معتکفان اظهار داشت: با برنامهریزی دقیق، کنترل ترددها، ارائه محتوای غنی و پرهیز از تشریفات و تزئینات زائد، فضای مساجد را برای خلوت با خدا و تمرکز معنوی معتکفین صیانت میکنیم تا «حال خلوت و ارتباط قلبی با خدا» خدشهدار نشود.
امام جمعه نصیرشهر درباره جنبه ریاضت و خودسازی اعتکاف نیز توضیح داد: همانطور که رهبر انقلاب تأکید دارند، اعتکاف عبادتی با «جنبه ریاضت، انقطاع از عادات روزمره و خودسازی» است. لذا در طراحی محتوا و فضا، با ایجاد فرآیند انقطاع از دنیای روزمره، برنامههای ساده و هدفمند، و تأکید بر مراقبه و تزکیه، این جنبه حیاتی اعتکاف را برجسته میسازیم.
وی همچنین اصل مهم جلوگیری از حاشیهسازیها را مورد تأکید قرار داد و گفت: با تمرکز بر محتوای اصیل دینی، پرهیز از هرگونه اقدام نمایشی و حاشیهای، و مدیریت قوی زمانبندی برنامهها، تمام تمرکز معتکفین را بر معنویت و عبادت حفظ میکنیم تا این سه روز، تماماً در خدمت ارتباط با معبود قرار گیرد.
حجتالاسلام والمسلمین علیانسب اعتکاف را عاملی بیبدیل در تربیت و هویتبخشی به نسل جوان خواند و اظهار داشت: اعتکاف نقش بیبدیلی در تربیت نسل جوان مؤمن و انقلابی ایفا خواهد کرد؛ چرا که در هویتسازی دینی، تقویت روحیه مسئولیتپذیری و ایجاد انس و الفت با معنویات بسیار اثرگذار است.
ایشان با تأکید بر لزوم «تثبیت حالات معنوی جوانان پس از اعتکاف»، مهمترین الزامات فرهنگی و تربیتی برای ماندگاری آثار را اینگونه تشریح کرد: مهمترین الزام، ایجاد شبکههای تربیتی و همراهی پس از اعتکاف، تداوم برنامههای معنوی در مساجد و پیوند زدن تجربه اعتکاف با مسئولیتهای اجتماعی جوانان است.
وی درباره نقش ستاد در تبدیل اعتکاف به آغازی برای استمرار تقوا تصریح کرد: ستاد با طراحی برنامههای پیوست، تشکیل گروههای ادامهدار معنوی، پیگیری وضعیت معتکفین و ارائه محتواهای استمراردار، اعتکاف را به نقطه آغازی برای تقوای دائمی و رشد معنوی در طول سال تبدیل خواهد کرد.
امام جمعه نصیرشهر در پایان، نقش ائمه جماعات و مبلغان را در تحقق نگاه راهبردی رهبر انقلاب، کلیدی دانست و گفت: ائمه جماعات و مبلغان با ارائه معارف ناب و کاربردی، پاسخگویی به شبهات و ایجاد ارتباط قلبی با جوانان، مجریان اصلی تحقق این نگاه راهبردی در اعتکاف هستند.
وی در پایان، پیامی پدرانه خطاب به جوانان و خانوادهها صادر کرد: «جوانان و خانوادههای عزیز؛ این سه روز، فرصتی طلایی و امانتی الهی است. آن را با حضور قلبی و عزمی راسخ غنیمت شمرید و با توشهای از انس با خدا و خودسازی، زندگی فردی و اجتماعی خود را متحول سازید.»
روابط عمومی ستاد اعتکاف تهران
